De grootste markt in België
Deze grootmarkt werd oorspronkelijk gehouden op de Grote Markt van Brussel, maar is sinds 1973 verhuisd naar de Nijverheidskaai, langs het kanaal.
Zowel qua omvang als qua omzet is de Brusselse vroegmarkt, beheerd door de vzw Mabru, verreweg de grootste verdeler van verse producten in België. Sommige klanten komen van ver, goederen worden van over de hele wereld geïmporteerd: fijne kruiden uit Rungis, vongole uit Italië, vis uit Nederland, feta uit Turkije… Maar de marktsfeer is er nog steeds: er wordt ‘s nachts gewerkt, iedereen kent elkaar en vele marktplaatsen worden van generatie op generatie overgenomen.
De aantrekkingskracht van de vroegmarkt
Volgens een onderzoek is de belangrijkste aantrekkingskracht van de markt de versheid van de producten (47%) en daarna de diversiteit van het productaanbod (39%).
De marktkramers zijn divers: van de kleine lokale producent (van bloemen of witloof bijvoorbeeld) tot enkele grote spelers die tot 30 miljoen euro omzet per jaar genereren. Het is deze diversiteit die de markt zo rijk maakt.
De bezoekers zijn voornamelijk restauranthouders, chef-koks en traiteurs (Lionel Rigolet, zelf bestuurder van Mabru, David Martin of Pierre Marcolini, om maar een paar vaste klanten te noemen, vinden er hun gading), maar ook voor een groot deel straatmarkten die enorme volumes vertegenwoordigen, kruidenierszaken en nachtwinkels.
Een eeuwig duel
De belangrijkste producten die worden aangeboden, zijn verse producten (groenten en fruit, bloemen en planten; vis, vlees, kaas en zuivelproducten; droge voeding en mediterrane producten).
Laurent Nys: “De vroegmarkt is de grootste Belgische speler voor mediterrane producten. Pistachenoten, gedroogd fruit, olijven, thee, feta worden in grote hoeveelheden verkocht. Mabru is bijvoorbeeld het grootste logistieke platform voor watermeloenen. Tijdens het seizoen worden er wekelijks tot 60 opleggers gelost op onze parking. Het is mooi om te zien!” vertelt hij enthousiast.
“Veel goederentransporten gebeuren per vrachtwagen, sommige per boot, exotisch fruit en bloemen komen per vliegtuig aan. Niet erg ecologisch, maar het is onmogelijk om het anders te doen. Dit is een garantie voor kwaliteit omdat de vruchten ter plaatse in de zon zijn gerijpt, in tegenstelling tot de vruchten die in de scheepsruimen “rijpen”. Het is natuurlijk nooit vergelijkbaar. Het eeuwige duel tussen kwaliteit en prijs of kwaliteit en ecologie… De consument moet weten wat hij wil.”
marktkramers (producenten en groothandelaren)
bezoekers per maand
directe banen
ton producten die per week worden doorgevoerd
miljoen euro per jaar aan omzet gegenereerd door de marktkramers
fotovoltaïsche panelen
ton producten per dag die aan het OCMW van Brussel en de voedselbank worden herverdeeld
Ondernemer met een ecologische en sociale dimensie
Laurent Nys is sinds 2015 operationeel directeur van de site en is verantwoordelijk voor de goede werking van de markt. Modernisering, netheid en veiligheid waren zijn eerste doelstellingen.
Het was zijn idee om contact op te nemen met Engie om 26.000 fotovoltaïsche panelen op het dak van de vroegmarkt te laten plaatsen, genoeg om 30% van het elektriciteitsverbruik van de markt te dekken en 2.500 Brusselse huishoudens van schone energie te voorzien. De vroegmarkt heeft ook de eerste zonneparkeerplaats voor vrachtwagens van België, met verlichte plaatsen om bij regenachtig weer onder een afdak te lossen.
De vzw geeft ook een programma opgezet voor de “Distributie en Recuperatie van EtensWaren van Mabru” (D-R-E-A-M). In plaats van in het afval te belanden, wordt sinds 2015 meer dan 2 ton onverkochte goederen dagelijks door het OCMW van Brussel en de voedselbank gerecupereerd.
Een onafwendbare professionalisering van de sector
Laurent Nys heeft een open blik op de wereld en is lid van het directiecomité van de World Union of Wholesale Markets (WUWM), waarvan de voorzitter de marktdirecteur van Beijing is.
Laurent Nys: “De zakenwereld, en die van de HORECA in het bijzonder, wordt steeds professioneler. Op veel plaatsen ontvangt u nu automatisch een BTW-ticket, in sommige restaurants kunt u alleen nog maar met de kaart betalen, contant geld wordt niet meer geaccepteerd. Er is niet veel ruimte meer voor de “arrangementen” die schering en inslag in de sector waren. Als de restauranthouder vandaag de dag alles volgens de regels moet doen, zal hij dat moeten doorrekenen in de eindprijs. Is de consument bereid de prijs te betalen?
De ketens vermenigvuldigen zich, grote ketens kopen kleine ketens over, de klant moet ofwel een daling in kwaliteit, ofwel een prijsinflatie verwachten. De klant moet zich hiervan bewust zijn. Je kan niet alles hebben in het leven.”
Laurent Nys, daarentegen, maakt niet snel concessies op kwaliteit. “Als een gerecht kwalitatief is, ook al is het duur, dan nog ben je niet bestolen. Producten van slechte kwaliteit zijn altijd te duur.”
Trends:
Hij is heel attent voor de markt, en dit zijn de trends die hij waarneemt: “De verdere opmars van voorgesneden producten, interesse voor de lokale en biologische handel, vis met een label. Klanten zijn enerzijds luier (ze kopen steeds meer “kant-en-klare” producten), maar ze vragen anderzijds ook steeds vaker om de technische fiche van de producten. Consumenten, degenen die het zich kunnen veroorloven, zijn op zoek naar uitzonderlijke producten.”
Mr. Nys, hoe definieert u zichzelf?
“Als een gepassioneerd persoon, een ondernemer die openstaat voor alle ideeën”. En inderdaad, als je naar hem luistert, zou je zeggen dat hij “als kind in de ketel is gevallen”!
Tekst: Pascale Van Weert
