Een overgroot deel van de omzet van Champagne wordt traditioneel in de eindejaarsperiode gerealiseerd. En dat geldt bij uitbreiding ook voor de alternatieven Cava, Prosecco en uiteraard Belgische schuimwijnen. Wij hebben geen kristallen bol, maar waarschijnlijk zal dat ook dit jaar zo zijn.

Door allerhande beperkingen zal het jaareinde in de HoReCa waarschijnlijk minder intens gevierd worden, maar aan de andere kant zullen veel klanten hun Kerst- en Eindejaarsmenu’s afhalen bij HoReCazaken in de buurt. Het zou een slim idee zijn om dan in de verkooplijst uw huischampagne of andere schuimwijn aan te bieden. Misschien uw voorraad halve flessen daarop voorzien?

De omzet van schuimwijnen in Europa bedroeg vorig jaar 4,6 miljard euro, de grootste verbruikers zijn het V.K., Frankrijk en Duitsland.

Schuimwijnen in België

In het voorbije jaar importeerde België 8,16 miljoen flessen Champagne, daarbij komen de naar schatting 2 tot 5 miljoen flessen die de Belgen rechtstreeks uit Frankrijk importeren. Ook uit Duitsland want daar is de gemiddelde prijs van ­Champagne het laagst in Europa. Brut is goed voor 91,7 procent van de markt. Ondanks de verhoging van de accijnzen steeg de consumptie dus nog.

Qua aantallen wordt Champagne ruim voorbijgestoken door Cava. De Belgen behoren bij de grootste cavadrinkers ter wereld. Echter: Prosecco is de laatste jaren erg populair geworden in België en loopt langzaam een beetje van zijn achterstand op Cava in. Volgens het IWSR (International Wine and Spirit Research) is Prosecco de sterkste stijger in het bubbelsegment.

In de restaurants en ook bij gespecialiseerde wijnhandelaars zie je een stevige vooruitgang van Belgische schuimwijnen. Kwalitatief hoeven zij zeker niet onder te doen voor buitenlandse producties, maar de prijzen zijn voor de beginnende wijnliefhebber vrij hoog. Het gaat ook over nog vrij bescheiden producties die niet worden ondersteund door grote reclamebudgetten zoals de meeste buitenlandse schuimwijnen.

Eindejaarsacties?

Wanneer we dit schrijven zijn de HoReCabedrijven voor de tweede maal dicht. Daarbij zijn er geen grote concerten, sportwedstrijden of andere feestelijke evenementen met VIP-toestanden, waar gebruikelijk de Champagne volop vloeit. De verkoop van schuimwijnen is gekelderd, met als resultaat dat over heel de keten grote stocks vastzitten.

Vooral de discounters profiteren hiervan: vorig jaar verkocht een Duitse discounter reeds Champagne voor 9,90 euro, BTW in! Het is overigens niet alleen Champagne die minder verkoopt. Het gehele landschap van schuimwijnen lijdt onder de terugloop van de afzet. Dus ook Cava, Prosecco, Sekt of andere. Er wordt daarom verwacht dat de eindejaarsacties dit jaar nog spectaculairder zullen zijn.

De opmars van Prosecco

Prosecco is een ‘Spumante’ en verschilt wezenlijk van Champagne of Cava. Eerst en vooral wordt hij gemaakt van de Gleradruif, en volgens een ander – goedkoper – procedé: de Charmat-Martinottimethode, ook wel Methode Italiano genoemd. Daarbij gebeurt de tweede gisting, waarbij de bubbels gevormd worden, in hermetisch gesloten tanks. Dat is veel minder arbeidsintensief, verloopt sneller en neemt veel minder plaats in. Het koolzuurgas, de bubbels, zijn wel minder persistent, zij verdwijnen sneller. En prosecco is minder lang houdbaar dan Champagne of Cava. Meestal is hij ook wat zoeter, en voor het grote publiek drinkt dat gemakkelijker weg. De boost van prosecco begon enkele jaren geleden toen de ‘Hugo’ opgang maakte als partydrink, eerst in Italië, maar de hype verspreidde zich snel naar Zwitserland, Oostenrijk, Duitsland en Nederland. Een ‘Hugo’ is prosecco met een scheut vlierbloesemlikeur, vandaag wordt die al veel kant-en-klaar verkocht.

De tip van de sommeliers

Goede schuimwijn komt ook uit andere landen. Sommeliers in toprestaurants durven meestal wat meer. Populair in die kringen wordt de laatste jaren Sekt uit Duitsland en Oostenrijk. Jarenlang werd die gemaakt van Rieslingdruiven, meestal volgens de cuve-closemethode. De te minerale smaak van de rieslingdruif in een schuimwijn lag in België moeilijk. Vandaag hebben, door de klimaatwijziging, wijnbouwers in Duitsland en Oostenrijk een groot areaal aan ‘zuidelijke’ druiven aangeplant: Pinot Noir, Pinot Blanc, Chardonnay, Pinot Meunier (Müllerrebe), en wordt de betere sekt gemaakt van deze druiven, met hergisting op fles. Dan staat op het etiket ‘Sekt b.A. mit Fläschengärung’. Het verwijderen van de gistresten gebeurt dikwijls volgens de ‘transvasement’ methode. Wanneer die gebeurt volgens de techniek zoals in Champagne staat er ‘klassische of traditionelle Flaschengärung’.

Crémant

Crémant is een schuimwijn die gemaakt wordt zoals Champagne, maar in een andere wijnregio en met andere druiven. De benaming mag ook in andere landen gebruikt worden, vooropgesteld dat de productiemethode gerespecteerd wordt. Zo is er Crémant in Luxemburg, en ook de Crémant de Wallonie is beschermd door een A.O.P.

Trend: Pet Nat, ongedoseerd en ongefilterd

Pet Nat staat voor ‘Pétillant Naturellement’ en is aan een stevige opmars bezig. Veel sommeliers in de topklasserestaurants serveren deze schuimwijn graag als hun trouvaille. Het is de oervorm van schuimwijn produceren. De most gaat in de fles die met een kroonkurk afgesloten wordt en het koolzuur dat door de vergisting gevormd wordt kan niet ontsnappen, er gaan zich bubbels in de wijn vormen. De gistresten blijven ook in de wijn die dus licht troebel is. Er kan niet gedoseerd worden (de fles blijft steeds gesloten) zodat deze Pet Nat in de originele flessen verhandeld wordt en meestal brut of brut nature is. Oorspronkelijk werd hij veel geproduceerd in Frankrijk maar meer recent ook in Duitsland, waar topwijnmaker Erik Riffel de voorloper is. Hij zet hiervoor de Schaurebedruif in. Het maken van Pet Nat is precisiewerk, bij het minste foutje kunnen de flessen stukspringen.

Positief aan Pet Nat is dat de gasten hem ervaren als minder gemanipuleerd, natuurlijker. De smaak is bijzonder en vraagt wel wat gewenning.

{

De Belgen behoren bij de grootste cavadrinkers ter wereld.

{

Er wordt verwacht dat de eindejaarsacties dit jaar nog spectaculairder zullen zijn.

Tekst: HW