Pauline Petta (32), meervoudig ondernemer en vooral directrice van het Domaine des Hautes Fagnes sinds 7 jaar, vertelt ons over haar buitengewoon parcours. Werken staat centraal in haar leven, een waarde die haar inspireert, net als alle vrouwen in haar Italiaanse familie.

U bent opgegroeid in een Italiaanse familie. Uw ondernemende ouders zijn met niets begonnen. Hebt u dezelfde opvoeding gekregen als uw broer?

Mijn ouders kwamen naar België zonder een cent en wilden ondernemen. Vandaag telt de Petta-familiegroep een tiental bedrijven. Omdat mijn ouders enorm veel werkten, ben ik opgevoed door mijn grootouders die geen Frans spraken, maar een diep respect hadden voor België. En hoewel we een mediterrane cultuur hebben, zijn alle vrouwen onafhankelijk en hebben ze altijd gewerkt in onze familie. Mijn opvoeding was vergelijkbaar met die van mijn broer en zeer streng. Geen recht om te rusten, geen recht om te falen. Mijn ouders wilden het beste voor henzelf en voor hun kinderen. Het was soms moeilijk, maar ik dank hen uit de grond van mijn hart.

U hebt nooit aansluiting gevonden bij het klassieke schoolsysteem en het was op een privéschool in Brussel dat u opbloeide aan de zijde van leerkrachten die bijna allemaal ondernemers waren…

Ik vind dat het klassieke schoolsysteem soms ver van de realiteit staat, je leert er niet ‘de school van het leven’. De leerlingen krijgen niet genoeg te horen welke beroepen knelpuntberoepen zijn, wat de lonen zijn in de vakrichtingen die ze kiezen. In het tweede middelbaar ben ik naar het Lycée Molière in Brussel gegaan. Ik had altijd problemen met de leerkrachten in het klassieke systeem, en die school heeft me duidelijk weer op het goede spoor gezet.

Op 19-jarige leeftijd vertrekt u naar de Verenigde Staten, naar Florida, om uw Engels te perfectioneren. Wat hebt u geleerd van het leven daar?

Ik heb perfect Engels geleerd, ik heb een hotelcursus in het Engels gevolgd. De hotelsector trok me aan omdat ik altijd al van mooie hotels en de horecawereld heb gehouden. Binnenkomen in een hotel en door iedereen in de watten gelegd worden, vind ik geweldig. Het is ook de periode waarin mijn vader het Domaine des Hautes Fagnes overnam, dat op dat moment een totaal verlaten etablissement was. De Verenigde Staten hebben me geholpen om mijn ondernemersgeest te versterken. De mensen hebben er meerdere jobs. Het is een land waar iedereen het beste voor elkaar wenst. Het is een visionair land.

Hebt u vrouwelijke rolmodellen die u inspireren?

Mijn rolmodellen zijn al die vrouwen in de Petta-familie. Ik zal in het bijzonder mijn meter noemen: Lucie Petta. Ze kwam naar België toen ze nog minderjarig was. Ze werd door de koning geëmancipeerd om haar eigen bedrijf te openen omdat ze minderjarig was. Ze had een groot naaiatelier in Luik.

De horeca blijft een moeilijkere sector voor vrouwen…

Inderdaad, vanwege de werktijden. Het is moeilijk om die beroepen te combineren met een gezinsleven. Vrouwen hebben er wel een plaats, maar wanneer ze een gezinsleven willen, trekken ze zich langzaam terug. Natuurlijk begrijp ik en respecteer ik die focus op de kinderen. Desondanks zou ik zeggen dat ze hun passie voor het vak niet opzij moeten zetten en parttime moeten blijven werken, en dat ze moeten praten met hun werkgever om oplossingen te vinden.

Nadat u alle functies bij Domaine des Hautes Fagnes vervulde, besluit u alles of bijna alles te veranderen. Het team dat er destijds was, heeft zich tegen u gekeerd. Hoe kon u dat psychologisch volhouden?

Vaak denken mensen dat kinderen van ondernemers rechtstreeks naar de top gaan. Dat was absoluut niet het geval voor mij. Het hotel bestond niet, alles moest nog worden opgebouwd. Mijn vader zei: ‘Jij moet afwasser zijn omdat je heel jong bent en er niets van kent.’ Ik werkte als afwasser en wilde zoveel mogelijk borden wassen in een recordtijd. Op een bepaalde manier stelde ik mezelf al op de proef. Ik werkte 15 uur per dag. En uiteindelijk ben ik in 7 jaar tijd opgeklommen. Ik ging van afwasser naar keukenhulp, serveerster, zaalverantwoordelijke, spa manager, receptioniste, commercieel medewerker, adjunct-directeur en uiteindelijk algemeen directeur. Toen ik de leiding overnam, hebben we de eerste maanden het bedrijfsresultaat verviervoudigd, en we blijven groeien. Vandaag werken er 85 mensen voor het Domaine des Hautes Fagnes. En ja, het is waar, ik hebt echt pestgedrag meegemaakt; meer dan 60% van mijn team heeft zich tegen mij gekeerd met als doel mij ten val te brengen. Dat was 8 jaar geleden. Ik stond tegenover mensen die vasthielden aan hun gewoonten en niets wilden veranderen. Om stand te houden, luisterde ik gewoon heel goed naar mezelf. Ik wist dat ik gelijk had met mijn visie, die gebaseerd was op mijn observaties van de afgelopen jaren.

U zegt in uw laatste LinkedIn-bericht: “…Van jaar tot jaar heb ik mezelf moeten bewijzen in een omgeving waarin het een echte uitdaging was om een ambitieuze EN vrouwelijke vrouw te zijn…”

In de Verenigde Staten heb ik heel jong die vrouwen op hoge hakken in maatpakken zien rondlopen met hun hete koffie, hun mappen en hun kinderen onder de arm om ze naar school te brengen. Voor mij was dat normaal. En toen ik in België kwam, zeiden de mensen me: ‘Waarom draag je hakken, dat heb je niet nodig.’ Er is inderdaad een kant bij ons die nog steeds niet helemaal accepteert dat een vrouw een zakenvrouw en vrouwelijk kan zijn. Het lijkt niet logisch om beide te combineren. Ze kijken vaak naar mij en zeggen: ‘Wiens vrouw of wiens dochter bent u? Waar is uw baas?’ En iedereen lijkt altijd verrast als ik zeg dat ik de baas ben.

U hebt meerdere andere bedrijven, hoe beheert u uw dagelijks tijdschema?

Ik heb nog geen kinderen, dus ik ben er nog niet aan toe om minder te gaan werken. Ik werk van maandag tot en met zondag. Ik begin om 10 uur ‘s ochtends, ga naar huis om te koken en rond 21 uur werk ik nog een paar uur. Mijn privéleven of vrienden komen op de tweede plaats, dat is mijn keuze. Als ik kinderen krijg, zal dat natuurlijk anders zijn.

Vindt u dat vrouwen niet genoeg worden opgeleid in management?

De vrouw is altijd iets meer in het management en in de creativiteit vanwege haar vrouwelijke gevoeligheid. Ze is minder betrokken bij al die berekeningen, bij het financiële beheer. Als er nochtans geen financieel beheer is vanaf het begin, kun je nog zo moedig en creatief zijn, het heeft geen zin. Het eerste wat ik doe als ik ‘s ochtends bij het Domaine aankom, is naar het rapport van de vorige dag kijken. Was ik gisteren winstgevend? En wat zijn de doelstellingen voor vandaag?

Een laatste woord…

Ik droom ervan dat het imago van mensen die hebben besloten te werken wanneer de anderen rusten, weer wordt opgepoetst. Koken voor iemand, iemand verwelkomen in een hotel, dat is ‘dienstbaar’ zijn, dat is prachtig, en al die lasten die restauranthouders en de horecawereld moeten dragen, zijn hen tot zinken aan het brengen.

[ Ann Vandenplas ]