Locavoor, vers van bij ons, eigen terroir, streekproducten… Deze termen duiken de laatste tijd geregeld op wanneer het over gastronomie gaat. Steeds meer spelers in onze culinaire wereld hameren op het belang om producten en gerechten van eigen streek op te waarderen. Elke regio heeft daarvoor wel een promotiedienst zoals VLAM en APAQ-W. En ook elke provincie heeft wel een afdeling die zich met de promotie van streekproducten bezighoudt. Ook keukenchefs zien het belang hiervan in, bijvoorbeeld de NorthSeaChefs.
ASG
Nieuw is dit fenomeen nochtans niet. Reeds in 1981 werd de Academie voor Streekgebonden Gastronomie (ASG) opgericht. Aan de wieg stonden heel wat personen die nu misschien wel niet zo bekend meer zijn maar die in hun tijd grote namen in onze culinaire wereld waren: keukenchefs, academici, bekende radiomakers… Onder hen Jan Joris, prof. Jacques Collen en Jan Lambin.
De Academie voor Streekgebonden Gastronomie vzw (ASG) staat ook gekend als Studie- & Documentatiecentrum (Bibliotheek van de Smaak) inzake Gastronomie, Culinair erfgoed en Gastro-Toerisme. Zij ondersteunt vooral de horeca, promotie-initiatieven, hotelscholen, toeristische instellingen, bedrijven enz. Sinds haar ontstaan stelt de ASG alles in het werk om ons traditioneel culinaire erfgoed te bewaren, te inventariseren en te beschrijven. De vereniging wil ook steun verlenen aan de nieuwe culinaire initiatieven die, op basis van streek- en specialiteitsproducten uit de omgeving, streven naar een vernieuwende en modern-evoluerende gastronomie, o.m. bij de creatie van nieuwe specialiteiten, foodpairing, slow food, kwalitatief fast food, de ‘cuisine du marché’, ‘green gastronomy’, en veel meer.
De ASG-leden:
- bestuderen eetgewoontes, oud en nieuw;
- bestuderen, bewaren en promoten het Benelux culinair erfgoed;
- bewaken de term streekproduct;
- moedigen keukenchefs aan om in de keuken méér streekgerechten te bereiden en streekproducten te verwerken.
Binnen het Europese project Euroterroir, waarbij uitgebreide fiches werden opgesteld van streekproducten, realiseerde ASG een eerste aanzet tot inventarisatie van Vlaamse streekproducten.
De ASG is lid van het Verbond Volkscultuur in de Lage Landen (VVLL) en ondersteunt de VLAM in haar promotie van streekproducten
Ondertussen heeft de ASG vzw, die overigens de oudste vereniging van haar soort in de Benelux is, een Studie- & Documentatiecentrum kunnen oprichten in het stadsarchief van Hasselt. U vindt er onder meer een goede kilometer aan goed gevulde boekenrekken en een schat aan geknipselde documentatie. In Nederland is de ASG sedert 2011 actief als een officiële stichting met zetel in het Museum aan het Vrijthof te Maastricht.
Frans-Nederlands keukenlexicon
Ook stelde de ASG onder impuls van Jan Joris (eigenaar van het toentertijd prestigieuze restaurant De Gulden Schalmei in Zolder) zich tot doel om correct Nederlands op de menukaarten te zetten, wat in die tijd niet zo evident was. Heel wat menukaarten in Vlaanderen waren immers uitsluitend in het Frans. Hiertoe werd in 1983 een ‘taalcommissie’ opgericht. Prof. René Haeseryn van RUGent, die verscheidene publicaties over het culinair taalgebruik op zijn naam had, was voorzitter. Leden waren prof. Jacques Collen, Sonja De Kimpe, Eric Desmet, Herman Hertsens, Hugo Jacobs, Irène Jordaens, Jan Joris, die in 1987 veel te vroeg overleden is en wiens taak overgenomen werd door zijn echtgenote Godelieve Bessemans, Jan Lambin, August Lauryssen, Guy Mombaers en Mattijs Verhaeghe.
Deze kern werd stelselmatig versterkt door een aantal specialisten. Er kwamen diverse publicaties, waaronder ‘Keukenterminologie, een Frans-Nederlands lexicon’, dat een tweede druk kende en in heel wat hotelscholen gebruikt wordt.
Sinds 2011 draaide de taalcommissie wegens ziekte van prof. Haeseryn op halve kracht en na zijn overlijden in april 2016 bleef zij verweesd achter. Nu wil de Raad van Bestuur van de ASG de taalcommissie nieuw leven inblazen als de ‘ASG-Taalcommissie Jan Joris’.
Werkt u mee?
Wie weet voelt u zich geroepen om als (helaas onbetaalde) vrijwilliger aan deze vernieuwde taalcommissie mee te werken, vanuit uw culinaire praktijkervaring, vanuit uw ervaring in het onderwijs, of gewoonweg vanuit uw bezorgdheid voor een kwalitatief onderwijs. De kracht van de werkgroep is altijd de multidisciplinaire benadering geweest, en dat wil men uiteraard ook zo houden.
In de vernieuwde taalcommissie is er naast de ‘vergaderende’ leden ook plaats voor ‘corresponderende’ leden.
Voelt u zich aangesproken? Geef daartoe een seintje aan prof. Jacques Collen, voorzitter van de ASG (voorzitter@asg.be), en u krijgt dan meer informatie.
