Gezond en bewust leven

Adviezen en regels blijven elkaar opvolgen, adviezen voor een ‘gezondere levensstijl’, minder vetten, minder suikers, minder vlees, minder alcohol en niet roken, meer groenten en fruit, meer granen, meer bewegen, noem maar op. Alle grote trends in de maatschappij wijzen er duidelijk op: het individu is zich steeds meer bewust dat gezondheid een belangrijk goed is voor een betere levenskwaliteit.

Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block: “Onze bevolking wordt steeds ouder en dat brengt steeds meer chronische patiënten met hart- en vaatziekten met zich mee. Deze patiënten en bijvoorbeeld mensen met diabetes zijn zeker gebaat bij een gezonder eetpatroon. Het zou een goede zaak zijn, mochten meer restaurants, zorgtehuizen, grootkeukens en de horeca in het algemeen zich daar meer van bewust zijn.” Met deze zienswijze staat ze zeker niet alleen. Een deelnemer aan Tournée Minérale 2017 drukt het als volgt uit: “Voor het eerst ben ik er me wel van bewust hoe sterk alcohol deel uitmaakt van het sociale leven… Ik ben achteraf gezien blij dat mijn deelname in 2017 me nu bewuster doet omspringen met zomaar enkele glazen na elkaar binnen te kappen.” Een andere deelneemster: “Voorgoed alcohol afzweren zal ik niet doen, ik drink graag een glas mee voor de sfeer en de gezelligheid.” En dat sluit erg nauw aan bij de sociale functie van de horeca: sociale contacten, gezelligheid, samen genieten van elkaar en van het moment.

Maar wat betekent dit nu allemaal voor de horeca?

Het individu moet zelf beslissen

Maar moet dat nu ‘opgelegd’ worden? Is het niet aan het individu om, op grond van de informatie die hij krijgt, zelf keuzes te maken en te beslissen hoe hij met zijn gezondheidsbalans omgaat? Onderzoek wijst duidelijk uit dat de consument bewuster wordt van het belang van zijn gezondheidskapitaal en zelf naar evenwichten zoekt om gezonder (en bewuster) te gaan leven. Is een actie zoals Tournée Minérale nodig? En hoe gaat de sector van de horeca er zelf mee om? En is 1 maand van 0% alcohol voldoende? Staat de horecasector niet al voldoende onder druk door de witte kassa, door de flexijobs, door de stijgende controles op alle vlakken zonder dat daar nog een risico op verlies aan inkomsten van alcoholische dranken moet bijkomen?

We luisterden naar een aantal vertegenwoordigers uit de sector.

Vorig jaar namen zo’n 120.000 Belgen deel aan de actie en dit jaar startte de campagne met zo’n 97.000 geregistreerde deelnemers. Volgens de organisatoren van de actie is dat ruim voldoende om daar verder op in te zetten. Sven Nouten, communicatieverantwoordelijke van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ), formuleert de visie van het NSZ, als volgt: “Vorig jaar was de horeca niet opgezet met deze actie en leed men verlies. Daarom is het NSZ rond de tafel gaan zitten met de organisatoren van Tournée Minérale, het Vlaams expertisecentrum voor alcohol en andere drugs (VAD) en de Stichting tegen Kanker met de bedoeling na te gaan hoe we de horeca tijdens deze maand extra kunnen helpen. Tegelijkertijd vragen we brouwers en drankenhandelaars om zich soepel op te stellen wat betreft de verplicht af te nemen volumes tijdens de maand februari.”

Thierry Neyens (voorzitter van ‘Horeca Wallonie’ en eigenaar van het restaurant Peiffeschof in Aarlen): “We willen zeker niet de organisatoren tegen ons in het harnas jagen en zijn ons bewust van de eventuele negatieve invloeden van overmatig alcoholverbruik, maar moet een sociaal, maatschappelijk doel aangewend worden om daar iets aan te verhelpen? We vallen er alleen maar de klanten mee lastig die overdonderd worden met slogans. De horecasector zit in volle evolutie en mutatie en dan komen er allerlei externe factoren dit al moeilijke evenwicht verstoren. Het is aan het individu om zelf te beslissen en aan de sector om valabele alternatieven aan te bieden. En die zijn er nu al voldoende en staan meestal ook op de kaart. Denk maar aan de goede combinatie van waters met de gerechten, frisdranken met gezonde smaken, alcoholvrij bier, cocktails zonder alcohol. Is daar nu echt een volle maand actie en sensibilisering voor nodig? Finaal is het toch de klant die beslist.”

Guy Barbiaux, eigenaar van Bistro Belgo Belge in Namen: “We moeten de tendensen volgen en één ervan is overduidelijk: de consument is attenter op zijn alcoholverbruik en de 0% promille en alcoholcontroles hebben daar zeker een invloed op. We gaan nu wel extra een 0% alcohol bier op onze kaart zetten, maar dat staat los van de campagne Tournée Minérale en is een inspelen op een trend. Maar daarom moet men toch niet een sector destabiliseren, die nu al economisch in een moeilijke periode zit. Het individu is voldoende rijp om zelf zijn eigen weg te gaan zonder allerlei zaken opgelegd te moeten krijgen.”

The Bistro uit Antwerpen ziet ook geen directe aanleiding om iets speciaals te doen: “We zitten nu al met 2 mocktails, een alcoholvrij bier en er is een uitgebreide keuze aan alternatieve frisdranken. Er is voldoende keuze en de klant kan zelf beslissen.”

Bij Brasserie François in Namen gaat mevrouw Crets-Delpire in dezelfde richting: “We hebben er niet speciaal aan gedacht, er is nu al een alcoholvrij bier, de barman maakt alcoholvrije cocktails, er zijn speciale limonades en dit alles het ganse jaar door. Ik denk dat de alcoholcontroles daar sterker op inspelen dan één maand Tournée Minérale.”

Geert De Bisschop, voorzitter sectorcomité Frituren Horeca Vlaanderen en zelf eigenaar van Het Friethuis in Roosdaal, stelt het wat genuanceerder: “Er zijn inderdaad heel veel initiatieven van ondernemers om een eventueel verlies op te vangen en het wordt vaak sympathiek aangebracht. Maar het kan inderdaad een verlies van inkomsten betekenen. Maar gelukkig is het slechts gedurende een maand en dan nog een kortere maand. Het is wel een toffe actie, maar de economische gevolgen voor een sector onder druk mag men toch niet wegcijferen.”

Deze actie kan inderdaad leiden tot een omzetdaling. Tijdens de actie van 2017 zagen 4 op de 10 horecazaken hun omzet gemiddeld met 10% afnemen. Dus reden om daar in 2018 als horecazaak iets aan te doen. Eén conclusie is duidelijk: de consument heeft het laatste woord en de beweging naar bewuster gaan leven is algemeen gekend door de sector. Maar daar zit ook een uitdaging voor de horeca: volg, of liever anticipeer de trends en biedt een kaart aan met duidelijke en voldoende alternatieven. En die zijn er: huisgemaakte limonade levert een grotere marge op dan een glas frisdrank; een speciale mocktail kan juist de aandacht op de zaak vestigen; theecreaties in wijnglazen en aangepast aan het gerecht; een tap met fruitwater voor de wachtenden in de frituur; een rondje zonder alcohol; een glas (water) gratis, en nog veel meer. Horeca Vlaanderen geeft trouwens een brochure uit met tips om alcoholvrije alternatieven zichtbaarder te maken. Zet deze groepen producten in de kijker op de kaart, bijvoorbeeld op een suggestiebord.

Een goed uitgekiende kaart met voldoende alternatieven en suggesties kan wellicht een financiële kater vermijden…