De 14de en 15de eeuw waren de bloeiperiode van Brugge die via verschillende kleine havens langs de Zwingeul, het eindpunt was van een internationale handel. Schepen varen via Sluis,  Muide (Sint-Anna-ter Muiden), Hoeke en Monnikerede tot in Damme, waar de goederen worden overgeladen op kleinere schepen die ze tot in Brugge brengen.

Verdwenen Zwinhavens

Archeologen van de Universiteit Gent brachten recent de verdwenen Zwinhavens voor het eerst minutieus in kaart. Tot in de zomer van 2021 werden opgravingen gedaan in de Zwinstreek, waar ooit de middeleeuwse voorhavens lagen. Uit deze opgravingen en na het uitpluizen van oude toltarieven, kwamen verrassende resultaten naar boven over de middeleeuwse eetgewoonten. Foodarcheoloog Jeroen van Vaerenbergh nam een duik in die overvolle voorraadkast van het middeleeuwse Zwin en ging aan de slag met lokale smaakmakers om met middeleeuwse ingrediënten hedendaagse creaties te maken of mee te zoeken naar de verborgen middeleeuwen in bestaande producten.

Van paradijskorrels, over venkel en gruut naar poer

Er werd geëxperimenteerd met de mythische paradijskorrel (greynen, het pittige zaadje van een moerasplant uit West-Afrika die de topper was in de haute cuisine van de late middeleeuwen), Syrisch rozenwater, Scandinavisch gebak, masteluinbloem, kruidig gruutbier, vergeten Noordzeevis, venkel uit de middeleeuwse tuinen, exotische kruiden (poer),… Samen met een 30-tal streekproducenten, ijsjesmakers, brouwers,… maar ook met bistro’s, restaurants, b&b’s,… werden met middeleeuwse ingrediënten hedendaagse creaties gemaakt. Denk nu niet meteen aan zware, middeleeuwse kost, wel aan smaken geworteld in de bodem van het Zwinterroir die leiden tot verrassende hedendaagse creaties.

De Zwinpralines van Chocolatier M.

De Knokse chocolatier David Maenhout groeide op in de Zwinstreek als telg van een brouwersfamilie. Hij verwerkte dan ook gruut, dé middeleeuwse bewaarstof van bier, in een praline. De paradijskorrel werd een onderdeel van een andere.

David: “De hoeveelheid aan kruiden en specerijen die in de middeleeuwen al werd gebruikt, was voor mij een enorm dankbaar gegeven want chocolade valt nu eenmaal perfect hiermee te combineren. De lijst die Jeroen in detail opmaakte is zo lang, dat ik nog heel veel potentieel zie om in de toekomst met bepaalde kruiden en ingrediënten te werken. En dat met een link naar het verhaal van de Zwinhavens. Ik werkte al met heel wat lokale ingrediënten zoals duindoornbes, kersen, Brasila koffie… En nu heb ik de keuze gemaakt uit een tweetal nieuwe en leuke ingrediënten zoals paradijskorrel en gruutkruiden voor de Zwinhavens pralines. Maar ook met korianderzaad of granaatappel kan ik aan de slag. Of kwispel en moerbei, dat kennen de mensen niet meer. Of met boekweitzaad, daar kan ik een heerlijke crunch van maken voor de nougatinas.” www.chocolatier-m.be

Proeven maar

Je kan de gepassioneerde makers ontdekken in hun winkels en hun producten proeven in een selectie van ontbijt-, lunch-, apero- en dinerplekken. Om de Verdwenen Zwinsmaken nog dichter bij te brengen zijn er in drie Verdwenen Zwinfoodhubs middeleeuwse voorraadkasten waar je producten kan aankopen om later thuis lekker middeleeuws te gaan.

Proeven van de Verdwenen Zwinhavens: www.verdwenen-zwinhavens.be

(TB)